Yara Yara, cilt veya vücuttaki herhangi bir organ üzerinde meydana gelen, fiziksel veya kimyasal hasarlar sonucunda oluşan ve vücudun görünümünü değiştiren hasarlara verilen isimdir. İnsanlarda veya diğer canlılarda sıkça karşılaşılan yaralar, genellikle basit nedenlerle oluşur. Ancak bazen birden fazla yara çıkabilir veya yaralar normalden fazla büyüyerek farklı hastalıklara davetiye çıkarabilir. Vücut üzerinde birçok nedenden dolayı oluşabilen yaralar, bazen acı ve kanamalara da sebep olabilmektedir. Yaraların gerekli bakımı yapılmadığında ise mikrop ve enfeksiyon kapma riski bulunduğundan dolayı, kolay bir şekilde hastalıklara yakalanma şansı da bulunmaktadır. Yaralar genellikle biyolojik, kimyasal ve fiziksel nedenlerle görülse de fiziksel nedenlerle görülen yara tipleri en yaygın olanlardır. Kimyasal bir maddenin epiderm bölge ile etkileşimi sonucunda oluşabilecek yaralar, biyolojik olarak çıkabilen yaralardan çok daha farklıdır. Yaralar, vücuttaki bütünlüğün bozulmasına ve bazen deri üzerinde fizyolojik olarak his kaybına da neden olabilmektedirler. Bazı durumlarda bireylerin derisinde yara olmasa dahi, iç organlarında veya kemiklerde kırık gibi durumlar nedeniyle yaralanmalar meydana gelebilir. Yani insanların iç organlarında ortaya çıkan yaraların nedeni çoğunlukla kemik kırıkları olmaktadır. Yara Çeşitleri Açık Yara Açık yaralar, insanlar için büyük tehlike taşıyan ve çok ciddi enfeksiyon kapma riski bulunduran yara çeşitleridir. Açık yara, enfeksiyon veya mikrop kaptığında çok ciddi sorunlarla karşılaşılabilir. Ayrıca kişiye oldukça zarar verebilir ve şiddetli ağrılara sebep olabilir. Açık yaraların pek çok nedeni bulunmaktadır. Adından da anlaşılabileceği gibi, açık yara insanlar tarafından dışarıdan oldukça kolay bir şekilde fark edilebilir durumdadır. Enfeksiyon riski yüksek olduğundan acil tıbbi müdahale gerektirir. Yaraya evde müdahale edilecekse, kesinlikle hijyen göz önünde bulundurularak bakım yapılmalıdır. Açık Yara Neden Oluşur? Açık yara genellikle kesik, sıyrık, kopma gibi nedenlerle oluşur. Aynı zamanda bu yaraların kayıp kaybı tehlikesi de bulunmaktadır. Kapalı Yara Kapalı yaralar, çoğunlukla deri altında meydana gelen yaralardır. Kapalı yaralar en az açık yaralar kadar tehlikelidir fakat deri altında olduğundan dolayı müdahalesi bazen oldukça gecikmektedir. Kapalı yaralarda dokuların aralarına kan birikebildiğinden, bu gibi durumlarda kan pıhtılaşmaları görülebilir. Kapalı Yara Neden Oluşur? Kapalı yaraların ortaya çıkışında pek çok sebep bulunabilir. Bazen herhangi bir bölgeye alınan darbe ile kapalı yaralar oluşabilir. Bunun dışında ezilme, bükülme, sıkışma gibi problemler de kapalı yaraya neden olabilir. Kapalı yaraya neden olan bir başka sorun ise kemik kırıklarıdır. Kemiklerde meydana gelen kırılmalar, iç doku ve hücrelere zarar vereceğinden bazen önlenemeyecek kadar şiddetli olan kanamalara sebebiyet verebilecek kapalı yaralar meydana gelebilir. Bu durumlar meydana geldiğinde genellikle cerrahi girişimler tercih edilir. Yapılan ameliyata ve kapalı olan yaranın ve iç kanamanın ciddiyetine göre genellikle ameliyatlardan olumlu cevap alınmaktadır. Ekstra Bilgiler Yaraların iyileşme süreci, yaranın türüne, büyüklüğüne ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. İyileşme sürecinde hijyenik koşullara dikkat edilmesi ve gerekli tıbbi müdahalelerin zamanında yapılması büyük önem taşır. Ayrıca, bazı durumlarda yara izlerinin minimize edilmesi için dermatolojik tedaviler uygulanabilir. Yara bakımı sırasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar:
Yaraların önlenmesi için alınabilecek bazı önlemler ise şunlardır:
Yaralar, yaşam kalitesini etkileyen ve bazen ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen önemli bir konudur. Bu nedenle, yara bakımı ve tedavisi konusunda bilinçli ve dikkatli olunması gerekmektedir. |